K. Wskaźniki i mierniki rewitalizacji

Jeżeli przeprowadzamy proces rewitalizacji, to powinniśmy też sprawdzać, czy osiąga ona zamierzone cele. A do tego potrzebne są wskaźniki. Czym są wskaźniki?

Możemy obserwować i mierzyć różne widoczne zjawiska, po których pośrednio poznamy, że jakość życia się poprawia: możemy sprawdzić, czy ludzie są zdrowsi, czy zarabiają godziwe pieniądze i mają jak zadbać o swój byt. Czy chętniej biorą udział w spotkaniach z przyjaciółmi. Możemy zapytać ich, czy czują się szczęśliwsi. Te wszystkie zjawiska – poziom zdrowotności, zamożność, gotowość podtrzymywania przyjaźni, czy osobiste poczucie szczęścia – to właśnie wskaźniki, po wzroście których poznamy, że rośnie jakość życia w mieście lub na danym obszarze, a więc zbliżamy się do jednego z celów rewitalizacji. Po prostu: rosnącą jakość życia poznamy po tym, że ludzie są zdrowsi, zamożniejsi, bardziej otwarci na innych i szczęśliwsi.

Dobre wskaźniki mierzą to, w jakim stopniu osiągnęliśmy założone cele. Nie to, ile się napracowaliśmy. Nie to, ile wydaliśmy pieniędzy. Nawet nie to, ile konkretnych produktów naszej pracy powstało. Tylko to, czy nasza praca, wydane pieniądze i powstałe dzięki nim produkty przełożyły się na konkretne korzyści dla mieszkańców. Bo właśnie to jest celem rewitalizacji. A wskaźniki odnoszą się właśnie do celów.

Mówi się, że wskaźniki to konkretyzacje celów. O ile cele rewitalizacji mogły być zapisane dość ogólnie (np. „poprawa jakości życia”), o tyle każdy wskaźnik musi być konkretny, musi dać się zbadać lub zmierzyć, a wynik tego badania albo pomiaru musi dać się wyrazić liczbą. Wzrost tych liczb przy kolejnych pomiarach to właśnie wzrost wskaźników. Ale – jak sprawdzić, czy wskaźniki rosną i o ile? Robi się to następująco: po pierwsze na początku rewitalizacji musimy ustalić sobie wszystkie wskaźniki, jakie będzie my badać lub mierzyć. Musimy zmierzyć je na wstępie (ustalić ich tzw. „wartość bazową”): jaki był stan zdrowia ludności, zanim zaczęliśmy rewitalizację? Jak było z ich zamożnością? A jak z poczuciem szczęścia? Musimy też ustalić metodę, jaką będziemy mierzyć lub badać każdy wskaźnik: jak zbadamy zdrowotność i co dokładnie wyrazimy w postaci liczbowej? Jak zbadamy subiektywne poczucie szczęścia i jaką miarą liczbową je wyrazimy? Potem, w czasie rewitalizacji, w regularnych odstępach – np. co jeden rok – będziemy badać zmiany wartości wskaźników.

Nie wszystkie wskaźniki będą rosły. Niektóre z nich mogą długo, nawet przez kilka lat, stać w miejscu lub nawet nieco się obniżać. Ale w okresie wielu lat, na jaki planowana jest rewitalizacja, powinniśmy zaobserwować generalny wzrost wskaźników. Jeśli to nastąpi, to znaczy, że rewitalizacja osiąga swoje cele. A o tym, że tak jest, informuje nas wzrost wartości poszczególnych wskaźników.

Przykładowe zagadnienia, których mogą dotyczyć wskaźniki i mierniki procesu rewitalizacji:

stan zdrowia
zamożność
poczucie szczęścia
udział w wydarzeniach kulturalnych
aktywność w społeczności sąsiedzkiej
udział w decyzjach władz lokalnych (konsultacje, inicjatywy obywatelskie)
podejmowane działania na rzecz ochrony środowiska
poczucie związku z miastem
inicjatywy podejmowane na rzecz ochrony dziedzictwa
wiedza na temat historii i współczesnych atrakcji miasta
częstotliwość korzystania z transportu zbiorowego i rowerowego
ocena jakości zieleni miejskiej
korzystanie z infrastruktury sportowej dostępnej na terenie miasta

PILOTAŻ ŁÓDŹ K – OPIS PRZEDMIOTU ZAMÓWIENIA – WSKAŹNIKI I MIERNIKI REWITALIZACJI

PILOTAŻ ŁÓDŹ K – LINK DO STRONY PRZETARGU – WSKAŹNIKI I MIERNIKI REWITALIZACJI

PILOTAŻ ŁÓDŹ K – METODOLOGIA – WSKAŹNIKI I MIERNIKI REWITALIZACJI

PILOTAŻ ŁÓDŹ K – WSKAŹNIKI I MIERNIKI REWITALIZACJI – RAPORT KOŃCOWY

PILOTAŻ ŁÓDŹ K – WSKAŹNIKI I MIERNIKI REWITALIZACJI – RAPORT KOŃCOWY – wersja edytowalna

PILOTAŻ ŁÓDŹ K – Raport po wprowadzeniu zmian przez Wykonawcę i Ekspertów.

Wykonawcy działań w Projekcie pilotażowym na podstawie spostrzeżeń dokonanych w trakcie wykonywania poszczególnych zamówień byli zobowiązani przekazać notatki zawierające propozycje zagadnień, problemów czy zjawisk, które powinny być monitorowane/mierzone, dla których konieczne jest opracowanie mierników, dzięki którym możliwa będzie ocena postępu procesu rewitalizacji oraz jego końcowa ewaluacja. Notatki z propozycjami były zbierane z wielu działań Projektu (z wyłączeniem prac ekspertów) i posłużyły do sporządzenia kompleksowego zestawu mierników dla procesu rewitalizacji centrum Łodzi. Propozycje i sugestie dotyczyły wyłącznie zakresu wykonywanego zamówienia (np. stanu budynków czy partycypacji społecznej i działań aktywizacyjnych). W zamierzeniu były one wyłącznie wskazówkami, na jakie obszary, zjawiska czy problemy należy zwrócić uwagę podczas przygotowania zestawu mierników. Poniżej przestawiamy zestawienie tych sugestii:

ŁÓDŹ PILOTAŻ K – NOTATKI Z INNYCH ZAMÓWIEŃ Z SUGESTIAMI MIERNIKÓW